طبق استاندارد حسابرسی شماره ۲۰۰، با عنوان “اهداف کلی حسابرس مستقل و انجام حسابرسی طبق استاندارد های حسابرسی” حسابرس باید الزامات آیین رفتار حرفه ای، شامل استقلال، را در ارتباط با حسابرسی صورت های مالی رعایت کند.
بخش های الف و ب آئین رفتار حرفه ای مربوط به حسابرسی صورت های مالی می باشد و بخش الف ” آئین رفتار حرفه ای “، اصول بنیادی اخلاق حرفه ای را برای حسابرس در حسابرسی صورت های مالی تعیین می کند و چارچوب نظری برای کاربرد آن اصول فراهم می کند. اصول بنیادی اخلاق حرفه ای که حسابرس ملزم به رعایت آن است عبارت است از:
۱- درستکاری: حسابدار رسمی باید در انجام خدمات حرفه ای خود درستکار باشد. درستکاری تنها به معنای صادق بودن نیست، بلکه برخورد منصفانه و صادقانه را نیز شامل می شود.
۲- بیطرفی: حسابدار رسمی باید بی طرف باشد و نباید اجازه دهد هرگونه پیش¬داوری، جانبداری، تضاد منافع یا نفوذ دیگران، بیطرفی او را در ارائه خدمات حرفه ای مخدوش کند.
۳- صلاحیت و مراقبت حرفه ای: حسابدار رسمی باید خدمات حرفه ای را با دقت، شایستگی و پشتکار انجام دهد. وی همواره موظف است میزان دانش و مهارت حرفه ای خود را در سطحی نگاه دارد که بتوان اطمینان حاصل کرد خدمات وی به گونه ای قابل قبول و مبتنی بر آخرین تحولات در حرفه و قوانین و مقررات ارائه می شود.
۴- رازداری: حسابدار رسمی باید به محرمانه بودن اطلاعاتی توجه کند که در جریان ارائه خدمات حرفه ای خود بدست می آورد و نباید چنین اطلاعاتی را بدون مجوز صریح صاحبکار یا کارفرما، استفاده و یا افشا کند؛ مگر آنکه از نظر قانونی یا حرفه ای حق و یا مسئولیت افشای آن را داشته باشد.
۵- رفتار حرفه ای: حسابدار رسمی باید به گونه ای عمل کند که با حسن شهرت حرفه ای او سازگار باشد و از انجام اعمالی بپرهیزد که ممکن است اعتبار حرفه او را خدشه دار کند.
۶- اصول و ضوابط حرفه ای: حسابدار رسمی باید خدمات تخصصی حرفه ای را مطابق اصول و ضوابط حرفه ای انجام دهد و همچنین درخواست های صاحبکار یا کارفرمای خود را به گونه ای با مهارت و دقت انجام دهد که با الزامات درستکاری، بیطرفی و استقلال در مورد حسابداران رسمی شاغل با وی نیز سازگار باشد (آئین رفتار حرفه ای،۱۳۸۸).
بخش ب “آئین رفتار حرفه ای”، چگونگی بکارگیری چارچوب نظری را در شرایط خاص تشریح می کند. از آنجا که حسابرسی با منافع عمومی سروکار دارد، بنابراین طبق الزامات آئین رفتار حرفه ای، حسابرس باید مستقل از واحد تجاری باشد. طبق آئین رفتار حرفه ای، استقلال شامل استقلال واقعی و استقلال ظاهری است. استقلال حسابرس از واحد تجاری باعث می شود که وی بدون سازشکاری، نظر خود را اظهار کند. استقلال، توانایی حسابرس را برای درستکاری و حفظ بیطرفی و نگرش تردید حرفه ای افزایش می دهد.
گزارش به معنی به جای آوردن، اظهارنظر کردن، در میان نهادن و شرح و تفسیر کردن است. محصول نهایی حسابرسی واحد تجاری، گزارشی است که در آن قضاوت حسابرس نسبت به صورت های مالی واحد تجاری اظهار شده است. هدف گزارش که محصول نهایی فعالیت حسابرسی است، بهینه کردن گزارشگری مالی از طریق افزودن اعتبار به اطلاعات گزارش شده است. این محصول شامل بیان عقیده حسابرس به صورت اظهارنظر حرفه ای بیان می گردد
اهداف حسابرسی صورت های مالی عبارت است از:
الف- اظهارنظر نسبت به صورت¬های مالی، بر اساس ارزیابی نتایج به دست آمده از شواهد حسابرسی کسب شده
ب- ارائه اظهارنظر به صورت شفاف در قالب گزارش کتبی، همراه با توصیف مبنای آن
