تنبیهات و جرائم مالیاتی شامل چه مواردی می شود

راهنمای تکمیل اظهارنامه الکترونیکی

برای درک بهتر چگونگی تنظیم اظهار نامه مالیاتی باید بدانیم که سیاست و برنامه عملیاتی سازمان امور مالیاتی کشور در حال حاضر اخذ الکترونیکی اظهارنامه ، بدون نیاز به مراجعه حضوری مودیان به واحد های مالیاتی است. ارسال الکترونیکی اظهارنامه، مشروط به تکمیل مراحل ثبت نام الکترونیکی است. بهتر است تسلیم اظهار نامه قبل از فرا رسیدن روزهای پایانی مهلت تسلیم اظهارنامه صورت گیرد.

دادرسی مالیاتی

طبق ماده ۱۷۰ اصلاحی قانون مالیات‌های مستقیم مرجع رسیدگی به هر گونه اختلاف که در تشخیص مالیات‌های موضوع این قانون بین اداره امور مالیاتی و مؤدی ایجاد شود هیأت حل اختلاف مالیاتی می باشد مگر مواردی که به موجب مقررات سایر مواد این قانون مرجع دیگری تعیین شده باشد.
قانون مالیات‌های مستقیم مراجعی را برای رسیدگی به شکایات مؤدیان و حل اختلافات مالیاتی پیش بینی کرده است که در ادامه به معرفی مراجع مذکور می پردازیم:

اداره امور مالیاتی

طبق ماده ۲۳۸ اصلاحی قانون مالیات‌های مستقیم در مواردی که برگ تشخیص مالیات صادر و به مؤدی ابلاغ می شود چنانچه وی نسبت به آن معترض باشد می تواند ظرف ۳۰ روز از تاریخ ابلاغ شخصأ یا به وسیله وکیل خود به اداره امور مالیاتی مراجعه نماید و با ارائه‌ دلایل و اسناد و مدارک کتبأ تقاضای رسیدگی مجدد نماید.
در واقع پس از ابلاغ برگ تشخیص مؤدی ممکن است دو نوع عکس العمل در مقابل آن داشته باشد که به شرح ذیل است:

• قبولی خود را ظرف ۳۰ روز نسبت به آن کتبأ اعلام کند و مالیات مورد مطالبه را به مأخذ برگ تشخیص پرداخت یا ترتیب پرداخت آن را بدهد که در این صورت پرونده امر از لحاظ میزان درآمد مشمول مالیات مختومه می گردد.
• به برگ تشخیص صادره اعتراض نماید در این صورت مؤدی مخیر است ظرف ۳۰ روز از تاریخ ابلاغ کتبأ به برگ تشخیص اعتراض و مستقیمأ به هیأت حل اختلاف رجوع نماید یا اینکه براساس ماده ۲۳۸ به اداره امور مالیاتی و مسئول مربوط مراجعه نماید که در این حالت سه فرض متصور است.
• فرض اول: مسئول مربوط دلایل و اسناد و مدارک ابراز شده را برای برای مندرجات برگ تشخیص کافی بداند. در این فرض موضوع به نفع مؤدی و با رد برگ تشخیص فیصله می یابد.
• فرض دوم: مسئول مربوط ادعای مؤدی را غیر وارد تشخیص دهد که در این صورت مکلف است مراتب را مستدلآ در پشت برگ تشخیص منعکس و پرونده را برای رسیدگی به هیأت حل اختلاف ارجاع نماید.
• فرض سوم: توافق بین مؤدی و اداره دارایی است یعنی قانون گذار اجازه جرح و تعدیل در میزان مالیات مورد تشخیص را به مقام مسئول اعطا کرده تا در صورت حصول توافق مستندأ به ماده ۲۳۹ پرونده امر از لحاظ میزان درآمد مشمول مالیات مختومه تلقی گردد.

هیأت حل اختلاف مالیاتی

طبق ماده ۲۴۴ قانون مالیات‌های مستقیم مرجع رسیدگی به کلیه اختلاف‌های مالیاتی جز در اموری که ضمن مقررات این قانون مرجع دیگری پیش بینی شده، هیأت حل اختلاف مالیاتی است. رأی هیأت حل اختلاف مالیاتی با اکثریت آراء قطعی و لازم الاجرا است البته در خصوص این آراء شورای عالی مالیاتی و دیوان عدالت اداری حق رسیدگی شکلی ( از لحاظ رعایت قوانین و مقررات ) را دارند.

شورای عالی مالیاتی

مؤدی یا اداره امور مالیاتی می توانند ظرف یک ماه از تاریخ ابلاغ رأی قطعی هیأت حل اختلاف مالیاتی، به استناد عدم رعایت قوانین و مقررات مربوطه یا نقص رسیدگی با اعلام دلایل کافی به شورای عالی مالیاتی شکایت و نقض رأی و تجدید رسیدگی را درخواست نماید. شورای عالی مالیاتی موظف است صرفأ رأی را از لحاظ تشریفات و کامل بودن رسیدگی‌های قانونی بررسی نماید در مواردی که رأی نقض گردد پرونده جهت رسیدگی مجدد به هیأت حل اختلاف مالیاتی دیگر ارجاع خواهد شد.

دیوان عدالت اداری

پس از صدور رأی هیأت حل اختلاف مالیاتی مؤدی مخیر است به شورای عالی مالیاتی یا دیوان عدالت اداری مراجعه کند. در مواردی که رأی در دیوان نقض گردد پرونده جهت رسیدگی به هیأت حل اختلاف مالیاتی دیگر ارجاع می گردد. با توجه به اینکه برای شکایت از ارأء هیأت‌های حل اختلاف، مؤدیان مخیر به مراجعه به شورای عالی مالیاتی یا دیوان عدالت اداری هستند و بین دو مرجع مزبور تقدم و تأخر رسیدگی وجود ندارد این امکان وجود دارد که مؤدی همزمان به هر دو مرجع مراجعه نماید در این صورت رأی هیأت حل اختلاف مالیاتی در هر کدام از دو مرجع که نقض شود به نفع مؤدی بوده و برای رسیدگی مجدد به هیأت هم عرض ارسال خواهد شد.